Ne oluyor da gün geçtikçe sabretmek zorlaşıyor? Sabırsızlık en yakın dostumuz olup tolerasyon düzeyimizin zeminini bozuyor?
Dost bildiğimiz hızın, iyi planlamalar yapmanın, düzen ve kontrolün yarattığı karşı cephelerde mi savaşıyoruz? Bu yazıda bunları anlamaya çalışacağız. Yaşadığımız tam kapanma dönemiyle birlikte azalan sabrımızla ilgili konuşacağız…
Bir şeylerin planladığımız gibi gitmemesi sabırsızlık düzeyini artırıyor!
Ne kadar da alıştık kendi kontrolümüzde, kendi planlarımızla yaşamaya. Hedeflerimizden yollar, çıkmaz sokaklar oluşturmaya. Oysa tam da bu katı beklentilerle kurduğumuz dünyalarda hayal kırıklığına uğruyoruz. Planlarımız bozuldukça sabırsızlanıyoruz. Bu da beraberinde uykuya dalamayan, ya da kaskatı uyanan bedenleri, ağrıyan mideleri getiriyor.
- Sabır: Olacak veya gelecek bir şeyi telaş göstermeden bekleme.
- Tolerans: Aynı düşünce, inanç ve kanaatleri paylaşmayan, kendisine uymayan tarafları bulunan bir kimseye karşı gösterilen anlayış, hoşgörü.
Yukarıda sabır ve tolerans kelimelerinin sözlük anlamları var. Ne kadar da unuttuğumuz yerden konuşmuşlar!
Beklemeyi unuttuk. Çünkü zaman geçtikçe fiziksel olarak bir yerde bulunma oranımız daha da azalıyor. Online dünyada her şeye bir tık ile ulaşabiliyorken fiziksel dünyada beklemeye tahammül edemiyor, etmek istemiyoruz.
Taraf olmaya ve bir grup olmaya o kadar alıştık ki, “öteki” kavramını “ötekileştirme” olarak ele alıyor, bizim gibi, bizden olmayanlara hoşgörü gösterme gereği bile duymuyoruz. Aynılaşmayı istiyor, farklılıklara tahammül edemiyoruz. Çünkü farklılıkların kabulü zordur, çaba, özen, empati gerektirir. Tam da burada sabırsızlık devreye giriyor. Bunları yapmak için beklemek istemiyoruz.
Dış dünyadan gelen istekler arttıkça stres artıyor. Bu da acele etme ihtiyacını doğuruyor!
İşten gelen talepler, ailenizin istekleri, eşinizin veya sevgilinizin beklediği ilgi, çocuklarla programlanan etkinlikler, arkadaşlardan gelen davetler, yetiştirilmesi gereken projeler, daha neler neler… Tüm bu taleplerin yarattığı yetememe duygusu stresi tetikleyecektir. Salgıladığımız kortizol hormonu ile vereceğimiz üç tepki var; savaşmak, kaçmak, ya da donmak.
Sabırsızlık hali tam da burada devreye giren savaşmak, kaçmak ya da donmak için karar verebilmenin acelesiyle meydana geliyor.
Geçmişte yaşadığımız olumsuz deneyimler tolerasyon gücümüzü azaltıyor!
Zorlayıcı deneyimlerle tekrar karşılaştıkça yorgun olan yerlerimiz daha da sızlıyor. Bu sızı ile hareket etmek git gide zorlaşıyor.
Canımız yanarken sabretmek çok daha zor. Ancak o acının içinde kalmadan sürecin içinden geçmek de mümkün değil. Sabır kaslarımız çalıştıkça gelişecek… Aynı yerlerden zorlanmak, bizi oralarda büyütecek…
Klinik Psikolog Sena Soysal
İstanbul Ataşehir Psikolog
