Bugünlerde çok sık duyduğumuz “bağlanma” konusunu ele alacağız. Yazı iki bölüm şeklinde yayınlanacak. İlk bölümümüz Bağlanma Nedir?, Bağlanmanın İşlevi, Ayrılma Bireyleşme konu başlıklarından oluşacak.
İkinci bölümde ise Bağlanma Stilleri ,Bağlanma Stilleri ve Anne Özellikleri, Anne Babaların Davranışları üzerine konuşuyor olacağız.
“Çocukluk ak bir kitaptır, her şey derin yazılır.”
Ruhsal hayatımızın çatışı ilk çocukluk günlerinde oluşuyor. Bakalım bu çatıyı kuran etkenler neler…
BAĞLANMA
0-2 yaş bebeğin fiziksel, duygusal ve zihinsel olarak en çabuk geliştiği dönemdir.
Bebek bu dönemde kendi ihtiyaçlarını karşılayamadığı için kendisine bakım verecek birine bağımlıdır ve bu kişiyle kurduğu ilişki bebeğin zihinsel ve duygusal yönden gelişiminde çok etkilidir. Bebek fizyolojik olarak yetersiz oluşu sebebiyle bakım verenine karşı bir bağlanma geliştirir.
Bebek ve bakım verenin arasındaki olumlu ve yardım edici nitelikteki ilişki olarak tanımlanabilir. İki tarafın da gereksinimlerini karşıladığı çift taraflı bir ilişki olarak düşünülebilir.
Bebeklik yıllarında bakım verenle kurulan bağ, bireyin kişiliğinin oluşumunda çok önemli bir etkiye sahiptir ve bu dönemde sahip olunan kişilik özelliklerinin değişimi zordur.
Anne bu dönemde bebeğin dünyayı keşfetmek istediğinde gidebileceği ve döndüğünde anneyi yerinde, bıraktığı gibi bulabileceği güvenli bir ortam oluşturmaktadır. Anne ile bebek arasında kurulan güvenli bağlanma sayesinde çocuk sağlıklı psikolojik gelişim için ilk adımı atmış olur.
Bu güvenli bağlanma sayesinde çocuk ileriki ilişkilerini de güven duygusu üzerine kurmaktadır.
Bebek ilk 3 senede anne için oluşturduğu imgeyi yaşamı boyunca karşılaşacağı tüm ‘’öteki’’ ler için bir referans noktası olarak belirler.
Bebek yeni doğduğunda anne ile bir ‘’psikolojik erime’’ içindedir. Yani ‘’bir’’ olma hali. Çocuk bu bir olma halinden çıkıp ‘’birey’’ olduğunda kişilik gelişimi için önemli adımlardan birini atmış olur.
Ayrılma- bireyleşme çelişkisi
Bebeğin bireyleşme isteği ve annesi tarafından korunma isteği çatışmaktadır ve bu çatışma etkisini ilk 6 yıl özellikle özbenlik algısı yoğunlukta olmak üzere yaşam boyunca hissettirecektir.
Bağlanmanın 3 Temel İşlevi
- Dünyayı keşfederken dönülebilecek güvenli bir limana sahip olma
- Fiziksel gereksinimleri karşılama
- Yaşama dair güvenlik duygusu geliştirebilme olanağı
Eğer bakım veren ile çocuk arasında bağlanma işlevleri yerine getirilmezse çocukta düşük özbenlik algısıyla bağlantılı çeşitli patolojiler ortaya çıkabilmektedir.
Bakım veren ve çocuk arasında bir problem hissediliyorsa erken müdahale gelcekte yaşanacak sorunları engelleyecektir.
Uzman Psikolog Sena Soysal
İstanbul Ataşehir Psikolog