Simone de Beauvoir, varoluşçu felsefenin önemli isimlerinden biridir. Kadınların toplumsal konumlarını analiz etmek için “aşkınlık” ve “içkinlik” kavramlarını kullanır. Ve bu kavramlardan, özellikle “İkinci Cins” (Le Deuxième Sexe) adlı eserinde bahseder. Kadınların tarih boyunca nasıl sınırlandırıldığını ve özgürlük arayışlarının nasıl engellendiğini açıklamak için temel bir çerçeve sunar.
Aşkınlık (Transcendence) Nedir?
Beauvoir’a göre aşkınlık, bireyin sınırlarını aşma ve özgürlüğünü gerçekleştirme arzusudur. İnsan, yalnızca mevcut durumu ile yetinmez; aksine, kendi potansiyelini keşfetme ve geleceğe yönelik projeler gerçekleştirme eğilimindedir. Bu süreç, bireyin özgür ve yaratıcı bir varlık olarak yaşamına anlam katma çabasıdır. Bununla birlikte Beauvoir, kadınların da bu potansiyele sahip olduğunu vurgular. Ancak toplumsal normlar nedeniyle bu potansiyelin bastırıldığını savunur.
İçkinlik (Immanence) Nedir?
İçkinlik, bireyin pasif bir varoluş sergilemesi ve mevcut durumuna bağlı kalması anlamına gelir. Beauvoir, içkinliği, kadınların toplumsal roller nedeniyle ev işleri, annelik gibi faaliyetlere mahkûm edilmesiyle ilişkilendirir. Kadınlar, bu durumdan dolayı aşkınlık alanına geçme ve kendi projelerini gerçekleştirme fırsatından mahrum bırakılmışlardır.
Aşkınlık ve İçkinlik Arasındaki İlişki
Beauvoir, patriarkal toplumların kadınları içkinlik içinde tutarak, onların aşkınlık arayışlarını engellediğini belirtir. Kadınların özgürleşmesi, bu içkinlik durumundan kurtulup aşkınlık alanına adım atmaları ile mümkündür. Bu geçiş, kadınların toplumsal rolleri aşarak kendi hayatlarını özgürce yönlendirmeleri anlamına gelir. Beauvoir, toplumsal yapıların değişmesiyle birlikte bu sürecin de gerçekleşebileceğini savunmaktadır.
Sonuç olarak Beauvoir, kadınların yalnızca içkinlik içinde kalmalarının bireysel ve toplumsal olarak sınırlayıcı olduğunu vurgular. Kadınların aşkınlık alanına geçiş yapmaları, toplumsal rollerin ötesine geçerek kendi hayatlarını aktif bir şekilde yönlendirmeleri ile mümkündür. Bu, kadınların özgürlüğünü ve potansiyelini gerçekleştirmesi için kritik bir adımdır.
Klinik Psikolog Sena Soysal
İstanbul Ataşehir Psikolog
