Patolojik Narsisizm Ne Demek? Narsisizm Üzerine

“Narsisistin tekisin sen”, “Narsisizm her yanını sarmış senin”, “Aşırı narsisist tavırları var”, “Ben narsisist olabilir miyim diye düşünüyorum bazen”… Hepimizin eskisinden çok daha sık duyduğu cümleler bunlar. Peki nedir bu narsisizm? Hangi boyutta öz severlik bir hastalık haline geliyor?

• Üstünlük duygusu, beğenilme ihtiyacı, empati yoksunluğu
• Aşırı önemli, eşsiz, özel olduğunu düşünme
• Sınırsız başarı, güç ihtiyacı
• Hayran olunma isteği
• Çıkarlar üzerine kurulan kişiler arası ilişkiler
• Aşırı rasyonalizasyon

Benmerkezciliğin en en ihlalci halidir patolojik narsisizm. Kişi kendisi dışında kimseyi önemsemeksizin, yıldız olarak tahtıyla dolaşır ve diğer insanları kendi isteklerini yerine getirmek üzere yaşayan kişiler olarak görme eğilimindedir. Patolojik bir narsisist ile yaşayan insanlar benliklerini kaybedip kaybolmuş, hiç yokmuş gibi hissedebilir. Abartılı benlik imgeleri etrafındaki insanların yaşamını cehenneme çevirebilir. Dışarıdan kendine aşırı hayran gibi görünen bu kişilerin içleri aslında boşluk ve hiçlik ile doludur ve öteki olmadan yaşamak, kendi ile ilgili olumlu geri bildirimler duymamak onlar için yaşamı katlanılmaz kılar.

Patoloji ve Tarz Arasındaki Fark

Yukarıda sıralanan özelliklerin bazılarının sizde de var olduğunu fark etmiş olabilirsiniz. Ancak bu özelliklerin birkaçına sahip olmak demek patolojik bir narsisist olduğunuzu göstermez. 

• Özsaygı ve narsiszm arasında önemli bir bağlantı vardır. Düşük özsaygıda yetersizlik, değersizlik, aşağılık hisleri baskınken aşırı özsaygıda üstünlük, kibir, büyüklenme duyguları ön plandadır. Patolojik narsisizmde özsaygı büyüklenmecidir; yeterince iyi yapamasa bile takdir edilmeyi ve onaylanmayı bekler. Narsisist tarzda ise kişiler gerçek başarılarına dayalı olarak sağlıklı bir özsaygı geliştirirler.
• Patolojide başarı, güç, zeka, var olan her kriter en üst düzeyde hayal edilirken, tarzda bu tümgüçlü bakışın yerini sağlıklı özgüven ve kendine inanma alır.
• Patolojide kişiler yalnızca kendileri gibi özel olan kimselerle iletişim kurarlar, tarzda ise kendileri gibi olan kişilerle daha çok vakit geçirmeyi tercih etmelerine rağmen diğerlerini aşağıda görmezler.
• Patolojide kişiler sürekli övülmeyi bekler ve bu övgüyü ve beğeniyi alabilmek için elinden gelen her şeyi yaparlar, tarzda ise övgü ve beğeniden memnun olunur ancak bu şişirilmiş bir egoya yol açmaz.
• Patolojide özel muamele görme ihtiyacı vardır, tarzda kişi kendi duruşuyla kendine özel bir alan açar.
• Patolojide ötekilerini kendi amacı doğrultusunda kullanma varken, tarzda kişilerin güçlü yönlerini bilme ve bunlardan faydalanma vardır ancak kişilerden ekstra taleplerde bulunulmadan paylaşımsal bir yarar söz konusudur.
• Patolojide kişiler empatik düşünemezken, tarzda kendinden uzaklaşıp ötekinin ne hissettiğini görebilmek mümkün hale gelir.
• Patolojide kendinden başarılı herkese beslenen bir kıskançlık söz konusu iken tarzda başarıların örnek alınması mümkündür.
• Patolojide kibir ve uzaklaşma görülürken tarzda özgüven, özsaygı ile birlikte ilişkilenme  olduğu görülür.