Davranışları alışkanlık haline getirmek onları öğrenmekten daha hızlı ilerleyen bir süreç olarak karşımıza çıkabiliyor. Bize zarar vereceğini bildiğimiz halde onları yapmaktan kendimizi alıkoyamadığımız zamanlar oluyor. Bunu kendini sabote etmek olarak adlandırmak mümkün.
Konfor alanından çıkmakta zorlanmak kendini sabote etmenin başlıca kaynağıdır!
Olduğumuz yerden ayrılmak her zaman kolay olamayabilir. Değişim riskli, zaman alan ve emek gerektiren bir süreçtir. Bu değişimi göze almadıkça kendinize güveniniz, inancınınız zaman içinde azalacaktır, onlar azaldıkça da erteleme davraışı süreklilik kazanacak ve konfor alanınızı terk etmek daha da zorlaşacak, size zarar veren durum ve davranışın içinde kalmaya devam ediyor olacaksınız. Kendinizi algılama biçiminizle ilgili bir gözden geçirme değişimle barışma sabotajı durdurmada etkili olacaktır.
Davranışın ardında yatan sebep – Sabote etme ihtiyacı nereden gelir?
Çoğu zaman tekrar eden davranış kalıplarımızın ardında farkındalığımızın dışında kalan sebepler olabilir. Bu sebepleri kendiliğinden buluyor olmak zorlayıcıdır ancak benzer durumları sıkça yaşıyor ve bu durumların sizi çıkmaza sürüklediğini hissediyorsanız durumlar, duygular ve çelişki davranışlar üzerinde bir profesyonel destek alarak ilerlemek faydalı olabilir.
Ertelemek dostunuz değildir!
Kendinizi ikna ederken “Şimdi yapmıyorum çünkü en iyisini yapacağım zamanı bekliyorum”, “Enerjimin tamamını aktarabileceğime inandığımda başlayacağım” gibi cümlelere sıkça başvuruyorsanız kendi hareket alanınızı farkında olmadan kısıtlıyorsunuz. Erteleme davranışıın sizi hangi gerçeklerden koruduğunu anlamaya çalışmakta fayda var. Ertelemeden kurtulmanın ilk adımı işin tamamını değil de parçlarını ele alarak bir yerden başlamak olabilir.
“Ben haklıyım” demek işleri kolaylaştırmayacak
Olaylara bakış açılarımız arasında farklılıklar olabileceğinin bilinci kendi fikirleriniz dışında da geçerliliği olan fikirlerin olabileceğine alışmanıza yardımcı olacaktır. Aksi halde tek bir doğrunun varlığına inanmak, bir diğerini kabul ettiğinizde kendinizinkinden ödün verme hissine yol açabilir. Köşeli olmak yerine o köşeleri yuvarlayabilmek, keskinlikleri yumuşatabilmek ötekilerle olan iletişimi kolaylaştıracaktır. Böylece birden çok fikrin aynı anda doğru olabildiğine inanabilir ve sabit fikirlere tutunma isteğinizden uzaklaşabilrsiniz.
üleyin, bir şeyi bilmiyorsanız bunu kabul edin, gerekiyorsa kendinizi sorgulayın, başkasının bakış açısının içeriğini anlamaya çalışarak duygusal ve düşünsel empati yönünüzü geliştirin.
Hangi noktalarda kendinizi daha çok sabote ediyorsunuz?
Kendinizle ilgili gözlem yaptığınız alanları artırmak kendinizi tanımanıza yardımcı olur. Kendinizi daha iyi tanıdıkça da size zarar veren inanç ve davranışları fark edip onlarla ilgili eyleme geçme fırsatınız artar.
Ne istiyorsunuz- Neye ihtiyacınız var?
İhtiyaç ve istekleri tespit etmek hedefler oluşturmanızı kolaylaştırır. Bu hedefleri kendi isteğinizle belirlediğiniz için onlara ulaşmak daha kola olacaktır. Bu isteklerin yapılabilir olması kendinizi motive etmeniz açısından önemli bir detaydır. Hayal kırıklığı yaşayacağınıza emin olduğunuz bir durumu amaçlamak yerine kendinizi zorlayabileceğiniz ancak yapabileceğinize inandığınız olayların peşinden gidebilir ve kendinize inancınızı artırabilirsiniz.
İsteğinizden, sabrınızdan, inancınızdan ve denemeye devam etmekten vazgeçmeyin!
Uzman Psikolog Sena Soysal
İstanbul Ataşehir Psikolog