Stres nedir? Belirtileri nelerdir? Kimlerde görülür? Bu sorular Google arama motoruna stres ile ilgili en sık sorulan sorular.
Stres Nedir?
Kendisini baskı altında ve rahatsız hisseden bireyin davranışsal, düşünsel, duygusal ve fiziksel tepkilerinin bütünüdür. Gündelik yaşamda her insan belirli bir düzeyde stres yaşamaktadır. Yönetilebilen stres günlük yaşamın bir parçasıdır ancak yönetilemeyen, aşırı stres bireyin yaşamını zorlaştırmaktadır. Yönetilebilir düzeyde kaldığında gündelik yaşam için motivatör olabilirken, bu durum yoğun olarak yaşandığında kişi fiziksel, zihinsel ve duygusal olarak güçsüz hissetmeye ve yaşamıyla ilgili olumsuz duygu ve düşüncelere sürüklenmeye başlayabilir.
Stres altında olduğumuzu nasıl anlarız? Aşırı stres belirtileri nelerdir?
- Çok ya da az yemek, çok ya da az uyumak
- Sosyal ortamdan uzaklaşarak içe dönmek
- Günlük rutini sürdürmede zorluk ve isteksizlik
- Madde kullanım isteği
- Devam eden yorgunluk hissi
- Yoğun öfke ve endişe hali
- Kronik baş ağrısı atakları, nefes darlığı, kalp ritim bozuklukları
- Yaşamdan keyif almama
- Dikkati sürdürmede zorluk
- Depresif ruh hali
- Cinsel işlevde bozulma ve cinsel isteksizlik
Stres nedenleri;
İçsel ve dışsal olarak ikiye ayrılabilir.
İçsel stres; bireyin kendi duygu ve düşünceleriyle kendi kendine yarattığı ve yaşattığı durumdur. Kronikleşmiş endişe, karamsarlık, kalıp düşünceler, negatif içsel konuşmalar, mükemmel olma isteği, ya hep ya hiç düşünceleri vb.
Dışsal stres; kişinin kontrolü dışındaki nedenlere bağlı olarak yaşadığı durumdur. Okul ve iş yaşamı, ilişkisel, ailesel, maddi problemler vb.
Stres yönetimi için;
- Zaman yönetimini işlevsel planlayabilmek
- Rutinleşmiş işler ve görevler dışında bireyin kendine vakit ayırması
- Fiziksel aktivasyon ve beslenme düzeni ile hormon salınımının dengelenmesi
- Stres artırıcı içecekler (çay, kahve, kola) yerine bitkisel çaylar ve meyve çayları tüketme
- Sosyal yaşam faaliyetlerinde aktif olmak; sinema, tiyatro, festival, hobiler için zaman ayırmak
- Bireyin kendini daha rahat hissettiği ortamlarda ve kişilerle daha fazla vakit geçirmesi
- Olumsuz iç konuşmalara kulak vermek kadar olumlular üzerine de yoğunlaşmak
- Olumlu geçmiş tecrübeleri zihinde canlandırarak yeni mücadeleler için cesaret kazanmak
- Düzenli nefes egzersizleri ile bedeni ve zihni rahatlatmak
Stres yönetiminde en temel nokta kişinin kendini iyi tanıması ve anlamasıdır. Hangi durumlarda, kime yönelik, hangi şiddette stres yaşadığını, stres düzeyinin hangi aşamada işlevsiz hale geldiğini bilmesi kişinin bu hissi yaşamında nasıl konumlandıracağını belirlemesine yardımcı olur. Stresle başa çıkmakta zorlanan ve bu sebeple yaşam kalitesinin azaldığını hisseden bireylerin uzman desteğine başvurması doğru bir adım olacaktır.
Stres nasıl geçer diye soran pek çok okuyucu için çözümsel bir yaklaşım olabileceğine inandığım bir yazıyı paylaşmak isterim. Kendi hayatınızın direksiyonunda rahatça oturabilmek için: https://www.senasoysal.com/stres-yonetimi-stresle-basa-cikma/
